Praktische Hulp

Artikelen

Back-upbeveiliging, ook wel bekend als escortebeveiliging De aardlekbeveiliging (RCD) in het ontwerp van de installatie Hoe dik moet die aarde zijn? Spanningsopdrijving (PV-systemen): wie lost het probleem van ongewenste uitval op? Beschermende vereffening Optellen van belastingstromen en invoedende stromen in de PV-installatie Hoe wordt de PV-installatie beschermd tegen overspanningen? Wijzigingen NEN 1010:2020 in de praktijk van de installateur (2) Welke type Surge Protective Device (SPD)moet worden toegepast? Als automatische uitschakeling van de voeding niet mogelijk is bij omvormers met vermogenselektronica Leidingontwerp voor een omvormer van 55 kW DC en Betonrot VRAGEN NEN 1010 LIVE Nieuwe NEN 4010 als beter leesbare versie van NEN 1010 Is het verplicht een werkschakelaar te plaatsen in de buurt van de omvormer (PV-installaties)? Moet de omvormer in een PV-systeem volgens NEN 1010 achter een aardlekbeveiliging worden aangesloten? Technieksector in 2040 belangrijker dan ooit Normtekst voor buurtbatterijen in de maak Minder projectstress dankzij nieuwe lijst Nederlandse bepalingen Nederlandse versie NEN-EN-IEC 60204-1:2018 beschikbaar Nieuwe onderwerpen in NEN 4010 Nieuwe onderwerpen in NEN 4010: Kleine medisch gebruikte ruimten Nut en noodzaak van normalisatie van gelijkspanning, deel 1: de zon. Omschakelen naar DC-distributie? Tevreden klanten door samenwerking en communicatie
NEN 1010 toepassen

      

Ondersteunende informatie bij het toepassen van NEN 1010.

Deze informatie kunt u raadplegen met een betaald abonnement

           

Probeer 30 dagen gratis
NEN website artikelen

    

Regelmatig publiceert NEN artikelen met uitleg over toepassing van de normen met handige informatie, ontwikkelingen en praktische toelichtingen. Deze artikelen zijn hier ook (gratis) in te zien.

Artikelen
Artikelen Mag1010

      

Mag1010 is een vaktijdschrift voor iedereen die betrokken is bij elektrotechnische installaties in de bouw, utiliteit, infrastructuur en industrie. Een deel van de artikelen wordt in Werken met NEN 1010 gepubliceerd, waarvan het grootste aantal alleen zichtbaar is met een betaald abonnement.

Mag1010

Welke type Surge Protective Device (SPD)moet worden toegepast?

In het vorige artikel heb ik op basis van rubriek 443 uit NEN 1010:2020 aangegeven wanneer het noodzakelijk is een SPD toe te passen. SPD staat voor: Surge Protective Device (overspanningsbeveiliging). In dit artikel welk type SPD moet worden toegepast. 

Auteur: Rob Kaspers

Een SPD zorgt ervoor dat overspanningen worden begrensd door een korsluiting van heel korte duur (enkele microseconden) te maken.

SPD tussen actieve aders en de aardleiding. Bron: Phoenix

In dit artikel gaat het om de vraag: welke type SPD moet worden toegepast?

Voor antwoord op deze vraag kijken we in rubriek 534. Rubriek 534 van NEN1010:2020 spreekt over drie typen SPD’s.

Type 1 SPD
Type 1 wordt toegepast als de constructie is voorzien van een externe bliksembeveiligingsinstallatie. Deze SPD biedt in samenwerking met de externe bliksembeveiliging bescherming tegen directe blikseminslagen. Meestal wordt voor een type 1 SPD vonkbrugtechnologie gebruikt.

Afzonderlijke delen van een ingekapselde vonkbrug. Bron: Phoenix

SPD’s die voor de beveiliging tegen directe bliksemstromen zijn ontworpen, worden met stroomstoten met impulsvorm (10/350 µs) getest. Deze stroom gedraagt zich hoogfrequent. 

Verloop van een 10/350 µs impuls. Bron: Phoenix

De Type 1 SPD wordt vaak in de hoofdverdeelinrichting geplaatst. 

Type 2 SPD
Type 2 moet worden toegepast voor bescherming tegen gevolgen van bliksem en tegen overspanningen als gevolg van schakelhandelingen. Is er geen bliksembeveiligingsinstallatie, dan hoeft de SPD geen directe bliksemstroom af te leiden, maar alleen geïnduceerde overspanning af te leiden. Voor deze type beveiliging wordt de varistortechnologie gebruikt.  

Een varistor is een spanningsafhankelijke weerstand. De halfgeleidercomponenten (metaaloxidekeramiek) zorgen ervoor dat bij een lage spanning de impedantie zeer hoog is en dat bij een hoge spanning de impedantie afneemt met een zeer snelle reactietijd. 

Een type 2 en 3 SPD wordt getest met een stootstroom met een impulsvorm van 8/20 µs.

Verloop van een 8/20 µs impuls. Bron: Phoenix

SPD Type 2 module. Bron: Phoenix

De Type 2 SPD wordt vaak in de onderverdeelinrichting geplaatst. 

Type 3 SPD
Type 3 SPD’s worden meestal direct voor de te beveiligen eindapparaten aangebracht. Deze type SPD kan op montagerail worden bevestigd, of als module voor inbouw in contactdozen.

SPD Type 3 module voor inbouw in contactdozen. Bron: Dehn.

De Type 3 SPD heeft als doel om gevoelige apparatuur te beschermen.

Beveiligingsconcept
De verschillende typen overspanningsbeveiligingen (type 1, 2 en 3) moeten worden gecoördineerd door een goed beveiligingsconcept. De drie typen onderscheiden zich door de hoogte van de spanningsbegrenzing (restspanning). 

Na enige afstand van een SPD type 1 zal de stootspanning verder in de installatie oplopen. Die stootspanning mag de stoothoudspanning (capaciteit van de isolatie van het materieel om de overspanning te weerstaan) van een verderop gelegen onderverdeler of apparaat niet overschrijden. 

Is dat wel het geval, dan moet een type 2 SPD worden geplaatst in de onderverdeler. Zo moet ook worden gekeken of een SPD type 3 noodzakelijk is voor de eindapparatuur.

Coördineren van overspanningsbeveiligingen. Bron: Hager

Auteur: Rob Kaspers